Dit is het zeventiende deel van een aanzet tot een catalogue raisonné van het oeuvre van Willem van Genk.
WVG-1047 (detail)
Opnieuw een aantal tekeningen dat te zien was tijdens de tentoonstelling Woest in het Outsider Art Museum in Amsterdam, van 19 september 2019 tot 3 januari 2021.
WVG-1041
Spoorweg | ca. 1950 | gemengde techniek op papier | ca. 35 x 23 cm
Pentekening die vooral is ingekleurd met waterverf, waarbij het kleurenpalet overeenkomsten vertoont met dat van WVG-1042. Afgebeeld is een trein in een landschap met bomen en met links en rechts enkele gebouwen die een stad suggereren.
Outsider Art Museum (Amsterdam), Woest, 12 september 2020 (collage). Links WVG-1041, rechts WVG-1042
WVG-1042
Rivierlandschap | ca. 1950 | gemengde techniek op papier | ca. 23 x 35 cm
Pentekening die vooral is ingekleurd met waterverf, waarbij het kleurenpalet overeenkomsten vertoont met dat van WVG-1041. Afgebeeld is en rivier met veel zeilbootjes in een groen, heuvelachtig landschap. De stad in de verte zou Arnhem kunnen zijn.
WVG-1043
Musus Sacrum | ca. 1950 | gemengde techniek op papier | ca. 23 x 35 cm
Net als in het geval van WVG-1024 en WVG-1044 is hier sprake van twee tekeningen die op een groter stuk papier zijn bevestigd. De tekening rechts/boven is een deel van een plattegrond van Arnhem, met een rode pijl die wijst naar de locatie van concertgebouw Musis Sacrum aan het Velperplein. In grote witte letters staat op de pijl het woord MUSUS. Onder de tekening staan enkele teksten, waaronder Het velperplein, de muziekwereld! De tekening links/onder toont een afbeelding van Musis Sacum, vanuit dezelfde hoek als op WVG-1027. Ook onder deze tekening staan enkele teksten, waaronder het Velperplein nu zonder tram1 en, op een strookje wit papier, MUSUS SACRUM.
Outsider Art Museum (Amsterdam), Woest, 12 september 2020 (collage). Boven WVG-1043, onder WVG-1044
WVG-1044
Ebatlijnen | ca. 1950 | gemengde techniek op papier | ca. 23 x 35 cm
Net als in het geval van WVG-1024 en WVG-1043 is hier sprake van twee tekeningen die op een groter stuk papier zijn bevestigd. De tekening links toont Velperplein, gezien vanuit dezelfde hoek als op WVG 1011, met links de Sint Martinuskerk, rechts concertgebouw Musis Sacum en in de verte de Steenstraat. Aan de onderkant van de tekening is een witte strook geplakt met de tekst ARNHEM – VELPERPLEIN | met gebouw mucus coerum. Onder de tekening staat 1933 | (EBATLIJNEN) | (tramlijnen vanaf Velperplein) | (sneldienst), waarna een overzicht volgt van vijf tramlijnen. EBAT staat waarschijnlijk voor Elektronische BATterij.
De tekening rechts toont opnieuw de inmiddels verdwenen Trompetsteeg in Arnhem, met uitzicht op de toren van de Eusebiuskerk; cf. WVG-1012 en WVG-1014. Onder de tekening staat abusievelijk Arnhem Torenstraat. In het vooroorlogse Arnhem bestond een straat met die naam, maar afgebeeld is duidelijk de Trompetsteeg. Mogelijk speelde de Torenstraat in Van Genks woonplaats Den Haag een rol bij de verwisseling.
WVG-1045
Adolf Hitler | ca. 1945 | gemengde techniek op papier | ca. 28 x 45 cm
Dubbel blad, mogelijk uit een schrift of cahier. Rechts een paginagrote parodie op een rouwadvertentie voor Adolf Hitler, compleet met zwart rand: De crematie had plaats in zijn Hoofdbunker aan de Wilhelmstrasse te Berlijn, enzovoort. Links enkele kleine tekeningen rond Hitler en de Tweede Wereldoorlog, onder andere een spinnenweb met de Führer als spin in het midden, en een marcherende Hitler met eronder de tekst HITLER DANST DE LAMBETHWALK. Dat laatste was de alternatieve titel voor een korte Britse propagandafilm uit 1942, Schichlegruber Doing the Lambeth Walk.
Outsider Art Museum (Amsterdam), Woest, 3 oktober 2019 (collage). Boven WVG-1045, onder WVG-1046
WVG-1046
In Antwerpen was ’t ’n hel | ca. 1945 | gemengde techniek op papier | ca. 28 x 45 cm
Dubbel blad, mogelijk uit een schrift of cahier. Teksten met tekeningen in pen en waterverf, in de kleuren zwart, blauw en rood. De tekeningen op het linkerblad tonen een V1 die wordt afgevuurd vanuit Den Haag en neerkomt op Antwerpen, als illustratie bij een tekst hierover. Het rechterblad bevat twee kolommen met aanwijzingen voor zelfbescherming tijdens bombardementen, met diagonaal in rood potlood de over de linker kolom Dit is geweest.
WVG-1047
Waar facisme regeert sterft de vrijheid | ca. 1945 | gemengde techniek op papier | ca. 28 x 45 cm
Dubbel blad, mogelijk uit een schrift of cahier. Rechts een tekening van de Laurenskerk in Rotterdam (de triestige ruïni), kort na de Tweede Wereldoorlog, met een begeleidende tekst. De tekening is gesigneerd, zij het (nog) niet op de wijze zoals Van Genk dat later zou gaan doen. Links enkele kleine tekeningen rond Hitler en de Tweede Wereldoorlog (cf. WVG-1045, linker blad), onder andere een afbeelding van de Führer als engel (“Hoe Hitler zich zelf ziet”). Bij die laatste tekening is in potlood geschreven cartoon “De Waarheid”, inclusief een monogram dat al wél lijkt op latere ondertekeningen.
Het is mogelijk dat de twee bladen op verschillende momenten zijn volgetekend en -geschreven, wat de afwijkende ondertekeningen zou verklaren. Op het blad rechts is in de tekst sprake van ir. Witteveen, stadsarchitect van Rotterdam en maker van een wederopbouwplan in 1940. Witteveen ging echter in 1944 met ziekteverlof en er kwam een ander wederopbouwplan.1
Outsider Art Museum (Amsterdam), Woest, 3 oktober 2019 (collage). Links WVG-1047, rechts WVG-1048
WVG-1048
Reizen op reisvergunning | ca. 1945 | gemengde techniek op papier | ca. 28 x 22,5 cm
Blad met veel tekst plus aan de bovenkant een tekening van een goederentrein met stoomlocomotief die een station verlaat. De tekst gaat over de situatie rond de herstart van het Nederlandse treinverkeer na de Tweede Wereldoorlog.
WVG-1049
Bloedbad te Amsterdam | ca. 1945 | gemengde techniek op papier | ca. 28 x 22,5 cm
Blad met twee grote tekeningen, met daartussen en daaronder teksten. De bovenste tekening is een illustratie bij de tekst eronder, over de schietpartij op de Dam in Amsterdam op 7 mei 1945, twee dagen na de capitulatie. De schoten (met name vanaf een gebouw op de hoek met de Kalverstraat) en het bloed zijn in rood weergegeven. De onderste tekening en tekst staan hiermee in contrast, de tekening toont een feestende massa op de Dam, gezien vanaf ’t bordes Kon. Paleis.
De tekening was te zien op de oude website van Stichting Willem van Genk (gehost door Nuoska), die tot half november 2022 te benaderen was.
Outsider Art Museum (Amsterdam), Woest, 3 oktober 2019 (collage). Links WVG-1049, rechts WVG-1050
WVG-1050
Rhijnspoorplein, Amsterdam | ca. 1950 | gemengde techniek op papier | ca. 36 x 31 cm
Afgebeeld is onder meer het Weesperpoortstation, dat hier tot 1939 lag. ‘Dit was het vertrekpunt voor de, door de Nederlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij (kortweg genoemd: Rhijnspoor) aangelegde en geëxploiteerde, spoorverbinding naar Utrecht en Arnhem. Van 1881 tot 1939 vertrok hier tevens de Gooische Stoomtram naar Diemen, Muiden, Naarden, Laren en Hilversum. […] Onderdeel van het plein is een brug, de Weesperpoort, over de Singelgracht.’ (Wikipedia)2
De tekening werd in 2021 aangeboden (en verkocht) door galerie J-P Ritsch-Fisch. Ans van Berkum mailde mij een foto van de tekening op 19 augustus 2018.
Het wereldwijde web van Willem van Genk 
Pingback: Overzicht (3) | Het wereldwijde web van Willem van Genk